Oude ambachten in de Maramureş
Als je met vakantie in Roemenië bent, dan is Maramureş zeker een must see. Deze afgelegen provincie, ten noorden van Roemenië, heeft niet alleen een waanzinnig mooie natuur, maar kent ook een unieke cultuur en tradities.
Omringd door hoge bergen met dichte bossen, met dorpen verspreid over heuvels, bleef Maramureş ver buiten het bereik van buitenlandse invloeden. Vaak wordt deze provincie als een natuurlijke burcht gezien, één met alle nodige grondstoffen. De aanwezigheid van grondstoffen als hout, weiden en de rijke grond hebben het traditionele leven van de regio gevormd.
De tijd lijkt stil te hebben gestaan in Maramureş, waar veel mensen nog steeds op een oude, traditionele manier leven. Het is de beste plek om lokale ambachten te ontdekken. Als je daar bent, volg de Iza vallei. Het maakt niet uit in welk dorp, vraag naar een houtbewerker, een weefster of een traditionele kledingmaker. Je zal ze zeker vinden!
Houtsnijders en timmerlui
Hout is, ongetwijfeld, het symbool van Maramureş. Van kerken tot huizen en traditionele poorten – alles in Maramures wordt van hout gemaakt. De mannen hier zijn, waarschijnlijk, de beste timmerlui in Roemenië. In hun ateliers bouwen zij nog steeds grote poorten, veranda’s en meubels die in het hele land worden besteld.
Zo’n timmerman is Ioan Bârsan, uit het dorp Bârsana. Zijn atelier ligt vlakbij de oude houten kerk op de heuvel. Als je daar komt kan je van alles leren over de traditionele manieren hoe met hout wordt gewerkt. Zijn specialiteit is het maken van traditionele poorten, en hiervoor is hij wereldwijd bekend. Als je zijn atelier binnenloopt, laat hij al zijn diploma’s van tentoonstellingen over het hele wereld zien. Over zichzelf zegt hij dat hij de eerste was om een ketting uit één stuk hout te maken.
Weefsters en kleermaaksters
Als de mannen hun eigen ambachten hebben, kan je van de vrouwen in Maramureş niks anders verwachten. Het verwerken van wol is misschien het meest populaire traditionele beroep en Maramureş staat bekend om de zware wollen dekens die hier gemaakt worden.
Weefsters kan je in elk dorp vinden. In Săpânţa kom je zo’n atelier tegen aan de overkant van het Vrolijke Kerkhof.Zoek naar een bord met “Artizanat Romanesc” erop. Als je deze werkplaats hebt gemist en onderweg bent naar de houten kerk in Bârsana, vind je een andere weefster voordat je de heuvel beklimt. Zij werkt met wol dat van schaap tot draad helemaal zelf gemaakt is. Elke kleur komt met een eigen verhaal, want een lichter groen is met walnotenboom bladeren gekleurd, terwijl het donkerrood door rode ui vellen zijn kleur krijgt. Het vers gespinde wol wordt met verschillende planten gekookt om sterker te worden en om kleur te krijgen.
Over traditionele kleding en hoe dat gemaakt wordt, kan je meer in het dorp Ieud leren. In het kleine museum van de familie Pleş, krijg je alles uitgelegd over ouderwetse textielproductie. In Maramureş, en in heel Roemeniё, werd met linnen of hennep gewerkt. Uit hennep kunnen draden van verschillende diktes worden geweven. De dunste werden voor kleding gebruikt, terwijl uit de dikste men doeken of lakens maakt.
Heidense maskers
In Săcel, het laatste dorp aan de Iza valley kan je een bijzondere kunstenaar vinden. Zijn naam is Vasile Şuşca en iedereen in het dorp kent hem als je naar hem vraagt. Hij is een van de laatste makers van traditionele maskers uit schaap- en geitenleer en wol. Elk masker wat hij maakt heeft een eigen persoonlijkheid, een eigen gezicht. Zulke maskers werden vroeger in religieuze rituelen gebruikt. Een laatste traditie van deze aard is “Het feest van de winter tradities” dat plaatsvindt in Sighetu Marmaţiei, elk jaar tussen de Kerst en Oud & Nieuw.
Het verhaal over zijn maskers kan de kunstenaar het best zelf vertellen. Naar hem luisteren is zeker de moeite waard, dus neem iemand mee die het voor je kan vertalen.
Pottenbakkers en aardewerk
 |
| Bron foto hier |
Ook in Săcel, naast de excentrieke masker maker is ook een unieke pottenbakkerij te vinden. Uniek omdat dit soort aardewerk nergens in Roemeniё nog wordt gemaakt. Het “aardewerk van Săcel” dateert van voor de Romeinse tijden en wordt sindsdien op dezelfde manier gemaakt. Dit soort keramiek is rood van kleur en wordt gedecoreerd met een mengsel van gemalen stenen en water. De motieven op de potten, borden en kommen zijn allemaal van Dacische inspiratie. Specifiek voor dit aardewerk is ook het feit dat het ongeglazuurd is. Het atelier is goed aangegeven. Vanaf de hoofdweg, volg de borden over een zandpad die je verder in het dorp brengen.
Natuurlijk is de traditionele levensstijl in Maramureş ook aan de kleine dingen te zien. Rij langs de heuvels en kijk hoe de mensen aan het hooi werken. Kijk naar de herders met hun schapenkuddes op de weiden of bezoek een dorp op zondagochtend om de lokale klederdracht goed te kunnen verkennen.
Maramureş vind je terug in een van de onderstaande vakanties:
Fly&Drive 11 dagen door Transsylvanie, Fietsvakantie door Maramures en onze groepsrondreizen.